W dniu 8 maja 2015 r. na Cmentarzu Komunalnym w Sulechowie dokonano uroczyście odsłonięcia i poświęcenia obelisku zaprojektowanego przez prezesa Zarządu Koła nr 2 Związku Sybiraków (Oddział w Zielonej Górze) Ryszarda Greszczyka. Projekt powstał dzięki wsparciu finansowemu burmistrza Sulechowa Ignacego Odważnego oraz Ryszarda Greszczyka. Należy podziękować za społeczny nadzór nad posadowieniem obelisku Antoniemu Lechkiemu i Józefowi Misiewiczowi oraz pozostałym wspaniałym sympatykom Związku Sybiraków.

W uroczystości udział wzięli: burmistrz Sulechowa Ignacy Odważny, były burmistrz Sulechowa Roman Rakowski, przewodniczący Rady Miejskiej Stanisław Kaczmar, przewodniczący Rady Powiatu Edwin Łazicki, były wójt gminy Trzebiechów Stanisław Drobek, proboszcz ks. Janusz Mikołajewicz, zastępca dowódcy 5. Lubuskiego Pułku Artylerii ppłk Robert Majdecki, prezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Zielonej Górze Wacław Mandryk, wiceprezes Zarządu Oddziału Marian Szymczak. Kompania Honorowa Wojska Polskiego i 5. Lubuskiego Pułku Artylerii z Sulechowa wystawiła wartę honorową przy pomniku. Przybyły poczty sztandarowe Koła ZS w Sulechowie, Oddziału ZS w Zielonej Górze, Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Sulechowie, 5. Lubuskiego Pułku Artylerii, szkół podstawowych i gimnazjalnych.

Przybyłych powitał prezes Zarządu Koła nr 2 Ryszard Greszczyk. Wygłosił przemówienie okolicznościowe, w którym poruszył temat współpracy Koła z młodzieżą szkolną, studentami i organizacjami kombatanckimi, władzami samorządowymi, wnukami i potomkami Sybiraków. Prezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Zielonej Górze Wacław Mandryk mówił o sytuacji bytowej Sybiraków i działaniach Koła w tej kwestii, o patriotyzmie i miłości sulechowskich Sybiraków do ojczyzny.

Odsłonięty obelisk przypomina sopkę – wulkan (nazwę Sopka nosił także obóz na Kołymie). Umieszczona jest na nim tablica z napisem:

„…Gdy przystanie ktoś na chwilę,
tu przy tym kamieniu
może cichy szept usłyszy
o ludzkim cierpieniu.
W hołdzie Zesłańcom Sybiru deportowanym w latach 1939–1956
Związek Sybiraków
Koło nr 2 w Sulechowie”.

Osoby zasłużone zostały odznaczone Odznaką Honorową Sybiraka. Byli to burmistrz Sulechowa Ignacy Odważny oraz były wójt gminy Trzebiechów Stanisław Drobek, który podziękował w imieniu odznaczonych.

Zesłana na Kołymę Dana Lechka odczytała wiersz „Poległym i pomordowanym na Wschodzie” Mariana Jonkajtysa:

Przechodniu
Przerwij marsz swój
I zdejm nakrycie głowy
Przed Pomnikiem-Symbolem
Ofiar Anonimowych…
Tych –
Co za Polskę,
Wiarę
I za honor Narodu
Oddali swoje życie
W Czerwonych Kaźniach Wschodu…

Zesłaniec z Kołymy Józef Misiewicz odczytał wiersz „Listy z Kołymy” Mariana Jonkajtysa. Oba utwory przejrzyście pokazują losy zesłańców i ich rodzin, słuchający ich mieli łzy w oczach.

Delegacje złożyły pod obeliskiem wiązanki kwiatów oraz zapaliły znicze.

Prezes Zarządu Koła Ryszard Greszczyk podziękował wszystkim. Powiedział: „My wszyscy ze swoją katorżniczą pracą, losem, krzyżem i piętnem Syberii, patriotyzmem do Rzeczypospolitej tu obecni winni jesteśmy pamięć tym, którzy nie wytrwali, pozostali tam. Są to bezimienni bohaterowie, o których pamięć należy przywrócić i pielęgnować. To oni ponieśli największą ofiarę – ofiarę życia. I chociaż minął długi okres od tamtych dni i nie było im dane wrócić do wymarzonej ojczyzny, pamięć o nich jest i będzie wciąż żywa. Cześć ich pamięci!”.

Burmistrz Sulechowa Ignacy Odważny podkreślił poświęcenie Sybiraków dla Polski, bowiem swe cierpienie na zesłaniu ofiarowali Bogu i ojczyźnie.

Poświęcenia obelisku dokonał proboszcz ks. Janusz Mikołajewicz. Odmówił modlitwę za tych, którzy pozostali w wiecznej syberyjskiej zmarzlinie, a także za tych, którzy wrócili, prosząc, by pamiętali i przekazywali pamięć o zesłaniu, w szczególności swoim dzieciom i wnukom.

Na zakończenie uroczystości odsłonięcia obelisku Zesłańcom Sybiru prezes Ryszard Greszczyk i burmistrz Ignacy Odważny zaprosili wszystkich uczestników na obiad w kawiarni Delicjusz.

Pomnik Zesłańców Sybiru

Warta honorowa przy nowo postawionym pomniku w hołdzie Zesłańcom Sybiru

Przy pomniku

Przy pomniku w pierwszym rzędzie stoją (od lewej): prezes Zarządu Koła nr 2 w Sulechowie Ryszard Greszczyk, Henryk Bartoszewicz i wiceprezes Zarządu Koła Dana Lechka; w drugim rzędzie były burmistrz Sulechowa Roman Rakowski, prezes Zarządu Oddziału Wacław Mandryk, wiceprezes Zarządu Oddziału Marian Szymczak i przewodniczący Rady Miasta Sulechów Stanisław Kaczmar

Złożenie kwiatów

Złożenie kwiatów – od prawej: wiceprezes Zarządu Oddziału ZS w Zielonej Górze Marian Szymczak, prezes Zarządu Koła w Sulechowie Ryszard Greszczyk, wiceprezesi Zarządu Koła Józef Misiewicz, Dana Lechka i Kazimierz Jurkowski, prezes Zarządu Oddziału Wacław Mandryk, Robert Montwiłł

Oprac.: Ryszard Greszczyk

Click to listen highlighted text!