Uroczyście upamiętniono tragiczną 80. rocznicę masowych zsyłek Polaków, przeprowadzonych przez ZSRR na zajętych w 1939 r. wschodnich ziemiach Rzeczpospolitej. „Pamięć ocala, bywa jednak i tak, że i ona potrzebuje ocalenia” – słowa te przyświecały uczestnikom uroczystości, która odbyła się 28 czerwca 2020 r. o godz. 12:00 w kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Baszni Dolnej.

Uroczystość odsłonięcia tablicy i jej poświęcenia rozpoczęto tradycyjnie mszą świętą. Tablica jest już kolejnym znakiem pamięci na terenie powiatu lubaczowskiego przypominającym o tragicznych wydarzeniach wywózki na Sybir. Proboszcz parafii ks. Leszek Bruśniak w odpowiedzi na inicjatywę Wiesława Kapla, wójta gminy Lubaczów zgodził się na taką formę upamiętnienia. Wyznaczył godne miejsce i włączył się w przygotowanie uroczystości.

Mszę świętą w intencji mieszkańców gminy Lubaczów wywiezionych przez Sowietów na Sybir w 1940 r., zmarłych na „nieludzkiej ziemi” i ocalonych sprawowali ks. Andrzej Stopyra – dziekan dekanatu lubaczowskiego oraz ks. Leszek Bruśniak – proboszcz parafii pw. św. Andrzeja Boboli w Baszni Dolnej.

Po zakończonej eucharystii odbyło się uroczyste odsłonięcie pamiątkowej tablicy. Prowadząca uroczystości Marta Tabaczek powitała wszystkich gości. Okolicznościowe przemówienia wygłosili: Wiesław Kapel – wójt gminy Lubaczów, Barbara Janczura – członek Zarządu Terenowego Koła Związku Sybiraków w Lubaczowie, Anna Schmidt-Rodziewicz – wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, posłanka na Sejm RP, Teresa Pamuła – posłanka na Sejm RP oraz Zenon Swatek – starosta lubaczowski.

Podkreślano, iż pamięć o przeszłości jest mądrością narodu, bo gdy zabraknie świadków historii, podtrzymywanie, pielęgnowanie i przekazywanie wiedzy kolejnym pokoleniom wymagać będzie większej determinacji i zaangażowania. Dlatego też tak ważne są wszystkie znaki pamięci, tablice, które będą pomagały przyszłym pokoleniom.

Barbara Janczura w swoim przemówieniu powiedziała:

„(…) Historia Sybiraków i los jaki ich spotkał po zakończeniu wojny jest szczególnie bolesny i czeka na swoją prawdę. Bo po powrocie do ojczyzny, w okresie PRL, mur milczenia, a nawet nienawiści otaczał Sybiraków. Modlili się wówczas cicho:

Naucz nas, Boże, jak mamy przebaczyć
Lata pogardy, kłamstwa i milczenia.
Łzy naszych matek samotnych w rozpaczy,
Ich ból i nędze, i upokorzenia.
A w nasze serca, które ciągle bolą,
Racz wlać Swój Pokój, nadzieję i wiarę,
Byśmy się mogli pogodzić z Twą wolą,
Żeś przyjął naszych najdroższych ofiarę.
Że z krwi, co wsiąkła w nieznane mogiły,
Prawdziwie wolna ojczyzna powstanie.
Dodaj nam wiary i dodaj nam siły!
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie!

Dobry Bóg im dopomógł, wybaczyli, ale nie zapomnieli. Wiedzę o krwawej Golgocie Wschodu przekazują w testamencie następnym pokoleniom.

(…) Musimy razem strzec poczucia polskiej godności i polskiego honoru. Tak było wówczas, na zesłaniu, tak powinno być obecnie.

Wdzięczni Panu Bogu za łaskę przeżycia Sybiraków, zachowajmy w modlitewnej pamięci tych wszystkich, których prochy są rozproszone po syberyjskich przestrzeniach, wzdłuż torów kolejowych na Syberię i w katyńskich mogiłach.

Ta tablica niech będzie miejscem, w którym w Dzień Zaduszny i z okazji Dnia Sybiraka będziemy ich wspominać i modlić się w ich intencji.

Pamięci tych, co nie przeżyli,
Tych, co cierpiąc, przetrwali,
Tych, co na zesłaniu pozostali,
A przyszłym pokoleniom
– aby pamiętały”.

W uroczystości udział wzięli Sybiracy z Terenowego Koła Związku Sybiraków w Lubaczowie: Franciszka Bratek, Teresa Mielnik, Stanisława Partyka, Bronisław Stopyra, Adela Ślimak, Tadeusz Wałczyk.

Aktu odsłonięcia tablicy dokonali: Teresa Mielnik i Tadeusz Wałczyk – zesłańcy Sybiru, ks. Leszek Bruśniak – proboszcz parafii pw. św. Andrzeja Boboli w Baszni Dolnej, Anna Schmidt-Rodziewicz – wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, posłanka na Sejm RP oraz Wiesław Kapel – wójt gminy Lubaczów.

Marmurowa tablica, wykonana przez dr. Stanisława Marka Dryniaka z ASP w Krakowie, jest symbolem szacunku wobec historii oraz świadectwem przekazywania pamięci o niej.

Niezwykle wzruszającym momentem uroczystości było odegranie „Marsza Sybiraków”, po którym kwiaty pod tablicą złożyli: Sybiracy z Koła Terenowego w Lubaczowie, dzieci i wnuki Sybiraków, wiceminister Anna Schmidt-Rodziewicz, posłanka na Sejm RP Teresa Pamuła, starosta lubaczowski, delegacje służb mundurowych, Związku Kombatantów Rzeczypospolitej i Byłych Więźniów Politycznych, Stowarzyszenia Spadkobierców Polskich Kombatantów II Wojny Światowej, Związku Inwalidów Wojennych RP, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Podkarpackiego, 5. Kompanii 34. Batalionu Lekkiej Piechoty Wojsk Obrony Terytorialnej w Jarosławiu, Jednostki Strzeleckiej 2033 im. gen. bryg. Józefa Kustronia w Lubaczowie, Hufca ZHP w Lubaczowie im. hm. Wiktora Hassa Paneckiego, Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Baszni Dolnej, środowisk lokalnych, samorządu gminy Lubaczów.

Wartę honorową przy tablicy wystawili harcerze z Hufca ZHP w Lubaczowie im. hm. Wiktora Hassa Paneckiego oraz strzelcy z Jednostki Strzeleckiej 2033 im. gen. J. Kustronia w Lubaczowie.

Był to dzień radości dla całej okolicy, za co należą się szczególne słowa uznania, gdyż właściwa postawa dorosłych to najlepsza lekcja patriotyzmu dla najmłodszych Polaków oraz okazja do uczenia się i kształtowania pozytywnych postaw i uczuć patriotycznych.

Uroczystość dała początek nowej tradycji lokalnej społeczności. Zobowiązała grono pedagogiczne, władze i zaproszonych gości do jednoczenia się pod poświęconą tablicą, która symbolizuje okrutne czasy krwawej Golgoty Wschodu. Wszystkich zobowiązała do szerzenia dziedzictwa, które pozostawili nam Sybiracy, walcząc o przetrwanie, o ojczyznę.

Uroczystości w kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Baszni Dolnej

Przemawia Wiesław Kapel – wójt gminy Lubaczów

Przemawia Barbara Janczura – członek Zarządu Terenowego Koła Związku Sybiraków w Lubaczowie

Przemawia Anna Schmidt-Rodziewicz – wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, posłanka na Sejm RP

Aktu odsłonięcia tablicy dokonali: zesłańcy Sybiru Teresa Mielnik i Tadeusz Wałczyk, ks. Leszek Bruśniak– proboszcz parafii pw. św. Andrzeja Boboli w Baszni Dolnej,  Anna Schmidt-Rodziewicz – wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, posłanka na Sejm RP, Wiesław Kapel – wójt gminy Lubaczów.

Poświęcenie tablicy

Wartę honorową przy tablicy wystawili harcerze z Hufca ZHP w Lubaczowie im. hm. Wiktora Hassa Paneckiego oraz strzelcy z Jednostki Strzeleckiej 2033 im. gen. J. Kustronia w Lubaczowie.

Sybiracy Teresa Mielnik i Tadeusz Wałczyk

Delegacje składające wiązanki

Tablica Pamięci Sybiraków

Autor: Barbara Janczura, zdjęcia: Magdalena Czuryło

W dniu 25 czerwca 2020 r. w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Lisich Jamach odbyła się uroczysta sesja Rady Gminy Lubaczów, poświęcona deportacji mieszkańców powiatu lubaczowskiego przez Sowietów w 1940 r.

Na uroczystość przybyli: Marta Tabaczek – przewodnicząca Rady Powiatu Lubaczowskiego, Paweł Głaz – wicestarosta Lubaczowski, Barbara Janczura – członek Zarządu Terenowego Koła Związku Sybiraków w Lubaczowie, dr Zygmunt Kubrak – historyk i regionalista, Dariusza Sałek – adiunkt Muzeum Kresów w Lubaczowie, st. chor. Związku Strzeleckiego Eugeniusz Huk – prezes Koła Miejsko-Gminnego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej i Byłych Więźniów Politycznych w Lubaczowie, prezes Stowarzyszenia Spadkobierców Polskich Kombatantów II Wojny Światowej – Okręg Lubaczowski, przedstawiciel Oddziału Związku Inwalidów Wojennych RP w Lubaczowie, Adam Antonik i Stanisław Pachołek – przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Podkarpackiego, hm. Anna Hawrylak – komendantka Hufca ZHP w Lubaczowie im. hm. Wiktora Hassa Paneckiego, sierż. Związku Strzeleckiego Jacek Świstowicz – zastępca dowódcy Jednostki Strzeleckiej 2033 im. gen. bryg. Józefa Kustronia w Lubaczowie, sołtysi, dyrektorzy szkół i jednostek organizacyjnych Urzędu Gminy Lubaczów, nauczyciele historii i wiedzy o społeczeństwie oraz przedstawiciele lokalnych mediów.

Goście wysłuchali przemówień Wiesława Kapla – wójta gminy Lubaczów, Dariusza Sałka, Barbary Janczury oraz dr. Zygmunta Kubraka.

Wszystkie wystąpienia łączył przejmujący obraz tragicznego losu, jaki spotkał ludzi zesłanych do Związku Sowieckiego, niespodziewanie pojmanych, przewożonych w bydlęcych wagonach i zmuszanych do pracy w wyjątkowo trudnych warunkach klimatycznych ówczesnej Syberii. To obraz nieludzkich praktyk sowieckiego aparatu terroru. To wstrząsające historie pojedynczych osób, mieszkańców ziemi lubaczowskiej, które składają się na historię naszego narodu.

Z każdego przemówienia płynęło wezwanie, że naszym obowiązkiem jest pamiętać o tych, którzy złożyli ofiarę na ołtarzu ojczyzny, o całych rodzinach, tych, którzy tam zmarli, i o tych, którzy powrócili, by dać świadectwo prawdzie.

Podczas tego wydarzenia Barbara Janczura złożyła na ręce Wiesława Kapla – wójta gminy Lubaczów podziękowania za wsparcie Terenowego Koła Związku Sybiraków w Lubaczowie i dążenie do poznawania lokalnej historii oraz losów Sybiraków, a także godne ich upamiętnianie. Wójt gminy otrzymał dyplom i odznaczenie nadane przez prezesa Zarządu Głównego Związku Sybiraków oraz pamiątkową statuetkę.

Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie Dariusz Iwaneczko w liście skierowanym do przewodniczącego Rady Gminy Lubaczów podkreślił uznanie dla działań samorządu zmierzających do uwiecznienia tragicznych wydarzeń 1940 r.

Podczas sesji radni Rady Gminy przyjęli także dwie uchwały upamiętniające wywózki na Sybir: w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy masowych deportacji Polaków na Sybir oraz dokonania wpisu do księgi pamiątkowej gminy Lubaczów.

W pamiątkowym wpisie zawarto nazwiska rodzin, które zostały poddane deportacjom, a także słowa uznania dla osób i instytucji, które przyczyniają się do utrwalania i przekazywania prawdy o ich tragicznych losach. Wpisu dokonali: Barbara Janczura (członek Zarządu Terenowego Koła Związku Sybiraków w Lubaczowie), wójt Wiesław Kapel oraz Roman Cozac (przewodniczący Rady Gminy).

Dr Zygmunt Kubrak w swym wystąpieniu, oprócz losów rodzin deportowanych na Syberię, przedstawił także historię Juliana Dąbka – kierownika szkoły w Lisich Jamach przed wybuchem II wojny światowej, który jako młody mężczyzna doświadczył okrucieństwa sowieckiego totalitaryzmu.

W budynku szkoły znajduje się tablica poświęcona tej postaci. Podczas sesji kwiaty pod nią złożyły delegacje samorządu gminy Lubaczów, Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Lisich Jamach oraz Barbara Janczura wraz z dr. Zygmuntem Kubrakiem.

Przemawia przewodniczący Rady Gminy Roman Cozac

Przemawia Darek Sałek – adiunkt Muzeum Kresów w Lubaczowie

Pamiątkowego wpisu do księgi dokonali: Barbara Janczura (członek Zarządu Terenowego Koła Związku Sybiraków w Lubaczowie), Wiesław Kapel (wójt gminy Lubaczów), Roman Cozac (przewodniczący Rady Gminy)

Odznaczenie – Srebrna Odznaka Honorowa za Zasługi dla Związku Sybiraków dla wójta Wiesława Kapla i pamiątkowa statuetka

Autor: Tomasz Mach, zdjęcia Tomasz Mach

Szanowni Państwo,

z racji tego, że  pielgrzymka do Sanktuarium w Licheniu nie odbędzie się, mamy możliwość uczestniczenia w niej prywatnie  online, za pośrednictwem internetu.

Transmisja odbędzie się w dniu 18/08 o godz 12.00, dostępna na stronie http://www.lichen.pl/

 

MAJ we WROCŁAWIU I W KOLE FABRYCZNA – 2020

/IM – należą się podziękowania i szacunek/

 

MAJ – najpiękniejszy miesiąc w naszej strefie klimatycznej, będziemy długo pamiętać.

Raz – że jako seniorzy – musimy przebywać raczej w domu, i ewentualnie wychodzić w maseczkach na spacery w rejony, gdzie jest mało spacerowiczów – aby nie zarazić się COVID – 19, czyli ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego wywołaną zakażeniem wirusa SARS-COV.

Dwa – bojaźń przed pandemią tej choroby, nie braliśmy czynnego udziału w pięknych naszych /jako państwowych i kościelnych/ w dniach 1,2,3 a nawet w „Dniu Zwycięstwa”. Wyjątek stanowił 12-ty maj! Przed nami 26.05 – Dzień Matki – PAMIĘTAJMY!

Trzy – mimo zawirowaniom w naszej polityce, nie odbyły się wybory Prezy-denta RP i co ciekawe, nie ma winnego? Ci co nie chcieli wyborów w dniu 10. 05, po czasie chcieli głosować i szukali punktów wyborczych /chore!/.

Cztery – maj nie jest jako miesiąc tradycyjny: piękny i radosny … miesiąc matur, m.in. W tym roku jest miesiącem zwiększonych pogrzebów /w Polsce/ – wszystkich odchodzących miejmy w swojej pamięci – miesiącem, w którym nie możemy się spotykać /Biuro ZS – jest nieczynne/ – jako Zarząd Koła, a wszyscy jako Członkowie Związku Sybiraków – w różnych instytucjach państwowych, a szczególnie ze służbą zdrowia. Ilość zachorowań wzrasta…

Pięć – ze względu, że miesiąc maj, który mijał nam w ciszy i w smutku ze względu na pandemię /szczególnie osoby samotne/, to dodatkowo straszył nas obok ww. „zarazy” jeszcze suszą – dobrze, że z czasem „niebiosa” zlitowały się nad nami, nad Polską!

Sześć – dobrze, że nasze Koło, tak jak i Zarząd Oddziału współpracujemy z Fundacją „Wspólnota Pokoleń”, a w niej szczególnie z p. Magdaleną Szymerowską i p. Marcinem Grygierem.  Do miesiąca marca, główna współpraca dotyczyła naszego udziału w szkołach, tzn. przekazywania uczniom naszych przeżyć, wspomnień z lat zesłania do różnych zakątków ZSRR, czyli cząstkę naszego życia, w ujęciu naszej historii od II Rzeczypospolitej, aż po dzień dzisiejszy.

Aktualnie od Świąt Wielkanocnych, Fundacja „Wspólnota Pokoleń” poprosiła o podanie wykazu osób /poprzez Wiceprezesa ZO p. Ryszarda Janosza/, którym mogłaby dostarczać paczki /spożywcze – obiadowe/, ze szczególnym uwzględnieniem osób potrzebujących, samotnych, nie posiadających OZIW, działających na rzecz Związku Sybiraków i współpracujących z Fundacją. Czyli można powiedzieć, że była i jest to paczka pomocowo-dziękczynna, z głównym ukierunkowaniem na pierwszy człon.

W tej sprawie, telefonicznie zwróciłem się do Członków Zarządu o podanie osób, które odpowiadają ww. uwarunkowaniom oraz skierowałem ok.100 emaili, a głownie SMS-ów do naszych Członków!

Z wielką radością muszę stwierdzić, że osoby z którymi miałem kontakt bezpośredni, za pomocą internetu i telefonu – odpowiadały: „dziękuję, ale może są osoby bardziej potrzebujące niż ja!”. 

Tylko jedna osoba w trakcie dostawy paczek, myśląc, że wszyscy Sybiracy dostają paczki zadzwoniła i poprosiła o dostawę. Po wyjaśnieniu … również otrzymałem ww. odpowiedź.

 Po rozmowach z:

–  Prezydium Koła /p. Barbara Kraszewska i p. Nijola Stankiewicz-Latosik/,

– Komisją Socjalną /p. Krystyna Dobkowska i Stanisława Szarycz/ oraz

– Wiceprezesem ZO p. Ryszardem Janoszem,

– Członkami Fundacji …

podałem do akceptacji ZO 28 Członków z naszego Koła. Wszystkie podane osoby zostały zaakceptowane przez ZO i te osoby dostawały paczki, dwa razy w tygodniu /wtorek i sobota/. Na święta paczki okolicznościowe dostało z naszego Koła – 13 osób. Natomiast na bieżąco do końca miesiąca maja otrzymuje razem ponad 30 osób.

 

Mając powyższe na uwadze, chciałbym w imieniu obdarowywanych Sybiraków z Koła Fabryczna serdecznie podziękować osobom, instytucjom zaangażowanym w ten szlachetny czyn, w dobie „panowania Koronowirusa”. Słowa podziękowania i szacunku płyną, do:

– Pracowników Fundacji „Wspólnota Pokoleń” za podjęcie wspaniałego programu „Patriotyzm Dzisiaj – Zostań w Domu”, czy też „ Patriotyzm Dzisiaj – Posiłek dla Kombatanta” – dostarczanie posiłków dla seniorów: kombatantów, weteranów, osób represjonowanych i niepełnosprawnych. Na co dzień głównie współpracujemy z pp. Magdaleną Szymerowską i Marcinem Grygierem … ale sercem jesteśmy ze wszystkimi pracownikami i wolontariuszami Fundacji;

– Osób i instytucji, które wspomagają Fundację „Wspólnota Pokoleń”, aby mogła zrealizować swój wspaniały ww. program /Prezydent Wrocławia- Jacek Sutryk, PITRADWAR – PGZ Polska Grupa Zbrojeniowa S.A/;

– Pracowników karczm i restauracji /m.in. „Słowianka”, „Konspira”/, za przygotowywanie smacznych i świeżych potraw, o różnorodnym menu;

– Dowódcy 16DBOT p. płk. Arturowi Barańskiemu, z prośbą o przekazanie naszych podziękowań żołnierzom, którzy roznoszą potrawy do domów m.in. naszych Sybiraków z Koła Fabryczna!

12.05 – obchodzimy ważne /okrągłe/ jubileusze, a mianowicie:

 

– 85-rocznicę odejścia Marszałka Józefa PIŁSUDSKIEGO.

Józef Klemens Piłsudski (ur. 5 grudnia 1867 w Zułowie, zm. 12maja 1935  w Warszawie) – polski działacz społeczny i niepodległościowy, żołnierz, polityk, mąż stanu; od 1892 członek Polskiej Partii Socjalistycznej i jej przywódca w kraju, twórca Organizacji Bojowej PPS (1904) i  POW (1914), kierownik Komisji Wojskowej i Tymczasowej Rady Stanu (1917), od 11 listopada 1918 naczelny wódz Armii Polskiej, w latach 1918–1922 naczelnik państwa, pierwszy marszałek Polski (1920); przywódca obozu sanacji po przewrocie majowym (1926), dwukrotny premier Polski (1926–1928 i 1930);

Kwiaty w imieniu Narodu złożyli m.in. Prezydent Polski – p. Andrzej Duda

oraz Premier Rządu – p. Mateusz Morawiecki

 

– 50 rocznicę odejścia gen. Władysława ANDERSA we Włoszech.

Władysław Albert Anders

(ur. 11 sierpnia 1892 w Błoniu,  zm. 12 maja 1970 w    Londynie) – polski wojskowy i polityk. Generał dywizji Polskich Sił Zbrojnych, dowódca Armii Polskiej w ZSRR oraz  2 Korpusu Polskiego. Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych, następca prezydenta RP na uchodźstwie w latach 1950–1954, w 1954 mianowany przez władze emigracyjne generałem broni. Od 1954 członek Rady Trzech.

Ambasador p. Anna Maria Anders złożyła kwiaty na Monte Cassino

 

We Wrocławiu w Sanktuarium Golgoty Wschodu przy ul. Wittiga 10 złożono kwiaty w 50 rocznicę śmierci Władysława ANDERSA. Udział w uroczystości wzięli udział:

–  Wicewojewoda dolnośląski p. Jarosław Kresa;

– Prezes Zarządu Stowarzyszenia Pamięci Zesłańców Sybiru p. Antonina KUŻAJ;

– Wiceprezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków p. Ryszard Janosz;

– Przedstawiciele Fundacji „Wspólnota Pokoleń”: pp. Magdalena Szymerowska

  i Marcin Grygier.

– Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek oraz Krajowy Dzień Położnych.

Dziękujemy za niesioną pomoc!!!

Na zakończenie: PAMIĘTAJMY O DNIU MATKI /26.05/. Niech to będzie uśmiech, kwiatek lub modlitwa, a czasami dobre słowo!!!

 

Opracował

i chyli czoło przed wszystkimi

co szanują każdego Człowieka

Antoni Tunkiewicz

Koło Fabryczna

 

P.S. W dalszym ciągu Biuro Sybiraków, ze względu na koronowirusa – jest zamknięte.

 

Wrocław, dn. 13.05.2020 r.